Pieśni patriotyczne pochodziły z różnych okresów w historii Polski – od czasów średniowiecznych bitew rycerskich do obecnych. Polskie pieśni patriotyczne, pieśni o ojczyźnie, dla ojczyzny i z tęsknoty za wolnością powstawały w szeregach żołnierskich, powstańczych czy legionach. Powstawały też na polach bitew i barykadach, więzieniach i łagrach, często w obozach i na emigracji. Słowa pieśni przekazywano w formie ustnej albo w formie tekstu pisanego na różnych skrawkach papieru, ulotkach, w pamiętnikach, w modlitewniku czy w prasie. Pieśni patriotyczne były nadzieją w najtrudniejszych chwilach, podporą w chwilach zwątpienia, w ciężkich czasach zaborów, powstań i wojen, w okresach walk o niepodległość ojczyzny. Pozwalały na chwilę zapomnieć o oddaleniu od rodzinnego domu, bliskich, niekiedy ich stracie, a także o samotności i tęsknocie na obczyźnie.
Najpiękniejsze pieśni patriotyczne to między innymi :
„Bogurodzica” (koniec XIII wieku),
„Modlitwa za Ojczyznę” Piotra Skargi,
„Pieśń o narodzeniu Pańskim” Feliksa Karpińskiego,
„Hymn na rocznicę 3 maja”,
„Chorał” Kornela Ujejskiego,
„Mazurek Dąbrowskiego” (1797 r),
„Boże, coś Polskę”Alojzego Felińskiego (1816 r),
„Modlitwa pielgrzyma” (z okresu powstania w 1830 roku),
„Warszawianka” (1831 r),
„Pieśń ułożona na uroczystość w Horodle” (z 1861 roku),
'Warszawianka” (1905 r),
„Rota” Marii Konopnickiej (1908 r),
„Kadrówka – pierwsza kadrowa” (1914r),
„Warczą karabiny i dzwonią pałasze…” (1915 r),
„My pierwsza brygada” (1917 r),
„Zwycięży orzeł biały” (1921 r lub koniec XIX wieku),
Kolejne piękne pieśni patriotyczne pochodzą okresu II wojny światowej, między innymi:
„Hej chłopcy bagnet na broń” (1943 r)
„Deszcz jesienny deszcz” (1943 r)
„Czerwone maki na Monte Casino” (1944 r)
„Marsz Mokotowa” ( 1944 r)
Natomiast w okresie stanu wojennego (wprowadzony w 1981 roku), kiedy było wielu internowanych, powstały i były najczęściej śpiewane:
„Żeby Polska była Polską” (1976 r)
„Mury” (1978 r)
Współcześnie pieśni patriotyczne są przypominane w czasie uświetniania akademii i apeli z okazji narodowych uroczystości, a także podczas różnorodnych spotkań o tematyce historycznej. Organizowanie spotkań i słuchanie pięknych utworów o tematyce wojskowej, patriotycznej, narodowej ma ocalić od zapomnienia, a jednocześnie pokazać piękno, jakie zawierają w sobie pieśni patriotyczne. Liczne koncerty organizowane czy to z okazji Dnia Niepodległości (11 listopada) czy święta Konstytucji 3 maja (3 maja) są także niepowtarzalną okazją do przypomnienia tych pieśni szczególnie młodemu pokoleniu, które być może słyszało wcześniej te utwory w szkole, ale potem nigdzie więcej. Pieśni patriotyczne i wojskowe są swoistą lekcją polskiej historii. Wzruszają do łez i skłaniają do zadumy nad tamtymi wydarzeniami i ludzkimi dramatami. Dziś także musimy o te pieśni dbać, przekazywać i utrwalać w pamięci to, co stanowi szlachetność, piękno i wartość, to nasz współczesny patriotyzm, a zarazem hołd złożony na grobach poległych bezimiennych żołnierzy rozproszonych po całym świecie.